۲۶ مرداد ، ۱۳۹۰, ساعت --> ۵۴ : ۱۸
ماده ۱۱۰۶ - در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است .
نظریه: در صورتیكه دادگاه حكم به سكونت زوجه در منزل جداگانه صادر نمایدزوج مكلف به پرداخت نفقه است و ترك آن جرم و قابل مجازات است .
نظریه : زندانی شدن زوجه فورس ماژور محسوب و مانع تمكین است ، اماموجب عدم استحقاق نفقه نیست .
نظریه : اصل بر این است كه زوجه در منزل زوج سكونت نماید لذا در مواردی كه شرط توافق در محل انتخاب سكونت برای زوجه مقرر شده است و چنین توافقی حاصل نشود تعیین تكلیف با دادگاه خواهد بود و بعد از تعیین محل به وسیله دادگاه اگر زوجه در محل تعیین شده سكونت ننماید ناشزه خواهد بود .
نظریه : با وقوع نكاح دایم زوجه حق مطالبه نفقه و تعقیب را خواهد داشت .
نظریه : ترك انفاق متولد از زنا جرم بوده و مرتكب قابل تعقیب و مجازات است .
نظریه : عدم تمكین زوجه و عدم استطاعت مرد به پرداخت نفقه از موجبات صدور قرار اناطه نمی باشد .
نظریه : اگر مبلغی كه زوج به عنوان نفقه به زوجه می پردازد به قدری باشد كه كفاف تهیه مسكن ویا كرایه مسكن و خرید لباس و اثاث البیت و غذا را بنماید مشمول ترك انفاق نیست ولو نفقه یك روزباشد ، اما اگر فقط مبلغی جزیی در حد كفاف غذا و مخارج روزانه به زوجه بپردازد پبدون تهیه مسكن و اثاث و لباس وسایر شقوق و جزییات اموری كه انفاق قانونی محسوب می شوندپ مشمول ترك انفاق است و جنبه جزایی هم موكول به عدم پرداخت نفقه حال است ( ولو یك روز ) و اما مطالبه نفقه ایام گذشته ( ولو روز گذشته ) جنبه كیفری ندارد .
ماده ۱۱۰۷ ( اصلاحی ۱۳۸۱/۸/۱۹ ) - نفقه عبارت است ازهمه نیازهای متعارف ومتناسب باوضعیت زن ازقبیل مسكن ، البسه ، غذا ، اثاث منزل و هزینه های درمانی وبهداشتی وخادم درصورت عادت یااحتیاج به واسطه نقصان یامرض .
زیرنویس :
نظریه : نفقه عبارت است از مسكن و البسه و غذا و اثاث البیت كه به طورمتعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت زن به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه مرض یانقصان اعضاء
ماده ۱۱۰۸ - هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع كند مستحق نفقه نخواهد بود .
نظریه: الف - ماده ۱۱۰۹ ق . م . طلاق در حال نشوز را موجب استحقاق زوجه به نفقه طلاق رجعی ندانسته لذا از ماده مرقوم و ماده ۱۱۰۸ همان قانون برمی آید كه نشوز عبارت است از امتناع زوجه ازادای وظایف زوجیت بدون مانع شرعی نه زوج . ب - امتناع زوج از ادای وظایف با توجه به آن وظیفه ، مشمول مقررات خاصی است و حكم كلی در همه موارد ندارد . مثلا استنكاف شوهر از دادن نفقه و عدم امكان اجرای حكم دادگاه و الزام او به دادن نفقه به زوجه حق تقاضای طلاق را می دهد و امثال آن .
نظریه: بهانه زن به این كه در خانه پدر و مادر شوهر حاضر به سكونت نیست ازموانع مشروع مذكور در ماده ( ۱۱۰۸ ) قانون مدنی نیست تا به استناد به آن تمكین نكند بلكه اگر زوجه مدعی آن است كه زندگی در خانه پدر و مادر شوهر برای او مخاطره آمیز یا موجب عسر و حرج و غیرقابل تحمل است و به این جهت خواهان منزل مستقلی است برای اجرای نظر خود باید به دادگاه مراجعه و دادگاه پس از رسیدگی ، مسكن مناسب راتشخیص و براین اساس اتخاذتصمیم نماید .
نظریه: اگر محكوم به فقط تمكین باشد و زن حاضر به اجرای حكم نگردد جز عدم استحقاق مشارالیها به نفقه و كسوه اثر دیگری بر حكم الزام به تمكین مترتب نیست .
ماده ۱۱۰۹ - نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است مگر اینكه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد ، لیكن اگر عده از جهت فسخ نكاح یا طلاق بائن باشد زن حق نفقه ندارد مگردر صورت حمل از شوهر خود كه در این صورت تازمان وضع حمل حق نفقه خواهد داشت .
ماده ۱۱۱۰ ( اصلاحی 19/8/1381 ) - درایام عده وفات ، مخارج زندگی زوجه عندالمطالبه ازاموال اقاربی كه پرداخت نفقه به عهده آنان است ( درصورت عدم پرداخت ) تامین می گردد .
ماده ۱۱۱۱ - زن می تواند در صورت استنكاف شوهر از دادن نفقه به محكمه رجوع كند دراین صورت محكمه میزان نفقه را معین و شوهر را به دادن آن محكوم خواهد كرد .
ماده ۱۱۱۲ - اگر اجرای حكم مذكور در ماده قبل ممكن نباشد مطابق ماده ( ۱۱۲۹ ) رفتارخواهد شد .
ماده ۱۱۱۳ - در عقد انقطاع زن حق نفقه ندارد مگر اینكه شرط شده یا آنكه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد .
ماده ۱۱۱۴ - زن باید در منزلی كه شوهر تعیین می كند سكنی نماید مگر آنكه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد .
نظریه: واگذاری حق سكنی به زوجه ممكن است ضمن عقد نكاح یا عقد لازم دیگری شرط شود .
نظریه: در صورت تفویض اختیار انتخاب مسكن به زوجه ، این اختیار مطلق بوده و تا زمانی كه زوجیت باقی است ، ادامه دارد و لذا یك بار استفاده زوجه از آن ، ساقط نمی شود . اما زوجه نیز نمی توانداین اختیار را وسیله اضرار زوج قرار دهد ، حق انتخاب مسكن تا جایی است كه متناسب با وضعیت او در حدود ماده ( ۱۱۰۷ ) قانون مدنی ، آن هم در شهر و كشوری كه زوج اشتغال دارد با رعایت اصل ( ۴۰ ) قانون اساسی ، با این حال زوج نمی تواند زوجه را مجبور به سكونت در منزل پدر و مادر خود نماید هرچند مسكن آنها متناسب با وضعیت زوجه باشد .
ماده ۱۱۱۵ - اگر بودن زن با شوهر در یك منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد زن می تواند مسكن علی حده اختیار كند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور محكمه حكم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام كه زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه بر عهده شوهر خواهد بود .
ماده ۱۱۱۶ - در مورد ماده فوق مادام كه محاكمه بین زوجین خاتمه نیافته محل سكنای زن به تراضی طرفین معین می شود ودر صورت عدم تراضی محكمه با جلب نظر اقربای نزدیك طرفین منزل زن را معین خواهد نمود و در صورتی كه اقربایی نباشد خود محكمه محل مورد اطمینانی رامعین خواهد كرد .
ماده ۱۱۲۷ - هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یكی از امراض مقاربتی گردد زن حق خواهدداشت كه از نزدیكی با او امتناع نماید و امتناع به علت مزبور مانع حق نفقه نخواهد بود
ماده ۱۱۲۹ - در صورت استنكاف شوهر از دادن نفقه و عدم امكان اجرای حكم محكمه والزام او به دادن نفقه زن می تواند برای طلاق به حاكم رجوع كند و حاكم شوهر او را اجبار به طلاق می نماید . همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه .
نظریه: در ماده ۱۱۲۹ كلمه ی حاكم شرع ذكر نشده بلكه فقط حاكم ذكر گردیده و قاضی محكمه خارجی نیز حاكم است ، لذا رجوع زوجه به دادگاه ذیصلاح خارجی جهت اعمال ماده یاد شده بلااشكال است .
نظریه : منظور از اجبار به طلاق محكوم كردن زوج به طلاق همسرش می باشدو در صورت امتناع زوج از تمكین به حكم دادگاه اجرای آن توسط حاكم یا نماینده او به عمل می آید . به هرحال دادگاه در این مورد بدوا باید مبادرت به صدور حكم طلاق نموده و در صورتی كه زوج از اجرای حكم دادگاه امتناع كرد چون حاكم ولی ممتنع محسوب می شود نماینده ای به دفتر طلاق معرفی می نماید تا زن را مطلقه سازد .
نظریه : در صورتی كه زن ناشزه باشد و بر این اساس محكوم به تمكین گردد ، نمی تواندبه استناد ماده ۱۱۲۹ ق . م . تقاضای طلاق نماید.
نظریه: در صورتیكه دادگاه حكم به سكونت زوجه در منزل جداگانه صادر نمایدزوج مكلف به پرداخت نفقه است و ترك آن جرم و قابل مجازات است .
نظریه : زندانی شدن زوجه فورس ماژور محسوب و مانع تمكین است ، اماموجب عدم استحقاق نفقه نیست .
نظریه : اصل بر این است كه زوجه در منزل زوج سكونت نماید لذا در مواردی كه شرط توافق در محل انتخاب سكونت برای زوجه مقرر شده است و چنین توافقی حاصل نشود تعیین تكلیف با دادگاه خواهد بود و بعد از تعیین محل به وسیله دادگاه اگر زوجه در محل تعیین شده سكونت ننماید ناشزه خواهد بود .
نظریه : با وقوع نكاح دایم زوجه حق مطالبه نفقه و تعقیب را خواهد داشت .
نظریه : ترك انفاق متولد از زنا جرم بوده و مرتكب قابل تعقیب و مجازات است .
نظریه : عدم تمكین زوجه و عدم استطاعت مرد به پرداخت نفقه از موجبات صدور قرار اناطه نمی باشد .
نظریه : اگر مبلغی كه زوج به عنوان نفقه به زوجه می پردازد به قدری باشد كه كفاف تهیه مسكن ویا كرایه مسكن و خرید لباس و اثاث البیت و غذا را بنماید مشمول ترك انفاق نیست ولو نفقه یك روزباشد ، اما اگر فقط مبلغی جزیی در حد كفاف غذا و مخارج روزانه به زوجه بپردازد پبدون تهیه مسكن و اثاث و لباس وسایر شقوق و جزییات اموری كه انفاق قانونی محسوب می شوندپ مشمول ترك انفاق است و جنبه جزایی هم موكول به عدم پرداخت نفقه حال است ( ولو یك روز ) و اما مطالبه نفقه ایام گذشته ( ولو روز گذشته ) جنبه كیفری ندارد .
ماده ۱۱۰۷ ( اصلاحی ۱۳۸۱/۸/۱۹ ) - نفقه عبارت است ازهمه نیازهای متعارف ومتناسب باوضعیت زن ازقبیل مسكن ، البسه ، غذا ، اثاث منزل و هزینه های درمانی وبهداشتی وخادم درصورت عادت یااحتیاج به واسطه نقصان یامرض .
زیرنویس :
نظریه : نفقه عبارت است از مسكن و البسه و غذا و اثاث البیت كه به طورمتعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت زن به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه مرض یانقصان اعضاء
ماده ۱۱۰۸ - هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع كند مستحق نفقه نخواهد بود .
نظریه: الف - ماده ۱۱۰۹ ق . م . طلاق در حال نشوز را موجب استحقاق زوجه به نفقه طلاق رجعی ندانسته لذا از ماده مرقوم و ماده ۱۱۰۸ همان قانون برمی آید كه نشوز عبارت است از امتناع زوجه ازادای وظایف زوجیت بدون مانع شرعی نه زوج . ب - امتناع زوج از ادای وظایف با توجه به آن وظیفه ، مشمول مقررات خاصی است و حكم كلی در همه موارد ندارد . مثلا استنكاف شوهر از دادن نفقه و عدم امكان اجرای حكم دادگاه و الزام او به دادن نفقه به زوجه حق تقاضای طلاق را می دهد و امثال آن .
نظریه: بهانه زن به این كه در خانه پدر و مادر شوهر حاضر به سكونت نیست ازموانع مشروع مذكور در ماده ( ۱۱۰۸ ) قانون مدنی نیست تا به استناد به آن تمكین نكند بلكه اگر زوجه مدعی آن است كه زندگی در خانه پدر و مادر شوهر برای او مخاطره آمیز یا موجب عسر و حرج و غیرقابل تحمل است و به این جهت خواهان منزل مستقلی است برای اجرای نظر خود باید به دادگاه مراجعه و دادگاه پس از رسیدگی ، مسكن مناسب راتشخیص و براین اساس اتخاذتصمیم نماید .
نظریه: اگر محكوم به فقط تمكین باشد و زن حاضر به اجرای حكم نگردد جز عدم استحقاق مشارالیها به نفقه و كسوه اثر دیگری بر حكم الزام به تمكین مترتب نیست .
ماده ۱۱۰۹ - نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است مگر اینكه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد ، لیكن اگر عده از جهت فسخ نكاح یا طلاق بائن باشد زن حق نفقه ندارد مگردر صورت حمل از شوهر خود كه در این صورت تازمان وضع حمل حق نفقه خواهد داشت .
ماده ۱۱۱۰ ( اصلاحی 19/8/1381 ) - درایام عده وفات ، مخارج زندگی زوجه عندالمطالبه ازاموال اقاربی كه پرداخت نفقه به عهده آنان است ( درصورت عدم پرداخت ) تامین می گردد .
ماده ۱۱۱۱ - زن می تواند در صورت استنكاف شوهر از دادن نفقه به محكمه رجوع كند دراین صورت محكمه میزان نفقه را معین و شوهر را به دادن آن محكوم خواهد كرد .
ماده ۱۱۱۲ - اگر اجرای حكم مذكور در ماده قبل ممكن نباشد مطابق ماده ( ۱۱۲۹ ) رفتارخواهد شد .
ماده ۱۱۱۳ - در عقد انقطاع زن حق نفقه ندارد مگر اینكه شرط شده یا آنكه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد .
ماده ۱۱۱۴ - زن باید در منزلی كه شوهر تعیین می كند سكنی نماید مگر آنكه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد .
نظریه: واگذاری حق سكنی به زوجه ممكن است ضمن عقد نكاح یا عقد لازم دیگری شرط شود .
نظریه: در صورت تفویض اختیار انتخاب مسكن به زوجه ، این اختیار مطلق بوده و تا زمانی كه زوجیت باقی است ، ادامه دارد و لذا یك بار استفاده زوجه از آن ، ساقط نمی شود . اما زوجه نیز نمی توانداین اختیار را وسیله اضرار زوج قرار دهد ، حق انتخاب مسكن تا جایی است كه متناسب با وضعیت او در حدود ماده ( ۱۱۰۷ ) قانون مدنی ، آن هم در شهر و كشوری كه زوج اشتغال دارد با رعایت اصل ( ۴۰ ) قانون اساسی ، با این حال زوج نمی تواند زوجه را مجبور به سكونت در منزل پدر و مادر خود نماید هرچند مسكن آنها متناسب با وضعیت زوجه باشد .
ماده ۱۱۱۵ - اگر بودن زن با شوهر در یك منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد زن می تواند مسكن علی حده اختیار كند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور محكمه حكم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام كه زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه بر عهده شوهر خواهد بود .
ماده ۱۱۱۶ - در مورد ماده فوق مادام كه محاكمه بین زوجین خاتمه نیافته محل سكنای زن به تراضی طرفین معین می شود ودر صورت عدم تراضی محكمه با جلب نظر اقربای نزدیك طرفین منزل زن را معین خواهد نمود و در صورتی كه اقربایی نباشد خود محكمه محل مورد اطمینانی رامعین خواهد كرد .
ماده ۱۱۲۷ - هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یكی از امراض مقاربتی گردد زن حق خواهدداشت كه از نزدیكی با او امتناع نماید و امتناع به علت مزبور مانع حق نفقه نخواهد بود
ماده ۱۱۲۹ - در صورت استنكاف شوهر از دادن نفقه و عدم امكان اجرای حكم محكمه والزام او به دادن نفقه زن می تواند برای طلاق به حاكم رجوع كند و حاكم شوهر او را اجبار به طلاق می نماید . همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه .
نظریه: در ماده ۱۱۲۹ كلمه ی حاكم شرع ذكر نشده بلكه فقط حاكم ذكر گردیده و قاضی محكمه خارجی نیز حاكم است ، لذا رجوع زوجه به دادگاه ذیصلاح خارجی جهت اعمال ماده یاد شده بلااشكال است .
نظریه : منظور از اجبار به طلاق محكوم كردن زوج به طلاق همسرش می باشدو در صورت امتناع زوج از تمكین به حكم دادگاه اجرای آن توسط حاكم یا نماینده او به عمل می آید . به هرحال دادگاه در این مورد بدوا باید مبادرت به صدور حكم طلاق نموده و در صورتی كه زوج از اجرای حكم دادگاه امتناع كرد چون حاكم ولی ممتنع محسوب می شود نماینده ای به دفتر طلاق معرفی می نماید تا زن را مطلقه سازد .
نظریه : در صورتی كه زن ناشزه باشد و بر این اساس محكوم به تمكین گردد ، نمی تواندبه استناد ماده ۱۱۲۹ ق . م . تقاضای طلاق نماید.
از شکست نترسید، از این بترسید که سال آینده همین جایی باشید که امروز هستید