حضانت فرزند با پدر یا مادر
حضانت فرزند از موضوع‌های بحث‌برانگیز حقوقی و فقهی است. مقررات مربوط به حضانت به‌تازگی تغییر کرده است. در مسئله حضانت هم مصالح روحی و جسمی کودک مدنظر است و هم به حقوق و تکالیف هر یک از والدین باید توجه شود. توجه به هرکدام بسیار ضروری است زیرا بی‌توجهی به هر یک مشکلات بزرگی در روابط خانوادگی ایجاد خواهد کرد.
در قانون مدنی تعریفی از حضانت ارائه نشده، اما به موضوع نگهداری و تربیت اطفال پرداخته‌شده است. به این موضوع در مواد 1168 تا 1179 قانون مدنی و مواد 40 تا 47 فصل پنجم قانون جدید حمایت از خانواده پرداخته‌شده است.
علاوه بر این در بندهای 43 و 46 منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران (1383)، سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در مورد حق ملاقات با فرزند در صورت انقضا یا اسقاط دوران حضانت، حق و مسئولیت حضانت فرزند، لزوم برخورداری از حمایت مالی پدر و مسئولیت والدین در مورد ممانعت از بهره‌مندی فرزندان از ملاقات با آنان را پیش‌بینی کرده است.
در قوانین جدید، حضانت فرزند دختر و پسر تا سن هفت سالگی به عهده‌ی مادر است. پس از سن هفت‌سالگی که حضانت به عهده پدر است، با صلاحدید دادگاه برای رعایت مصلحت طفل ممکن است دادگاه پس از آن نیز فرزند را به پدر واگذار ننماید.
البته دختر و پسر در صورت رسیدن به سن 18 سالگی از حضانت خارج‌شده و شخصا تصمیم می‌گیرند که در نزد کدام‌یک از والدین خود یا حتی شخص ثالثی از بستگان خود زندگی نمایند.
والدین وظیفه‌دارند تا زمانی که توانایی دارند و زنده هستند از فرزند خود نگهداری کرده و آن را تربیت کنند. این حق والدین است که از کودک خود سرپرستی کرده و حضانت آن را بر عهده بگیرند و قانون جز در موارد استثنائی نمی‌تواند آنان را از این حق محروم کند.
مصلحت کودک بسیار مهم است به همین دلیل در مسئله حضانت ابتدا مصلحت او در نظر گرفته می‌شود. بعد از مصلحت کودک به‌حق پدر و مادر برای نگهداری از فرزندشان رسیدگی می‌شود. در صورتی که مصلحت طفل ایجاب کند که او پیش هیچ‌یک از پدر و مادرش نباشد، دادگاه حضانت او را به شخص ثالثی می‌سپارد.
حضانت فرزند از موضوع‌های بحث‌برانگیز حقوقی و فقهی است. مقررات مربوط به حضانت به‌تازگی تغییر کرده است. در مسئله حضانت هم مصالح روحی و جسمی کودک مدنظر است و هم به حقوق و تکالیف هر یک از والدین باید توجه شود. توجه به هرکدام بسیار ضروری است زیرا بی‌توجهی به هر یک مشکلات بزرگی در روابط خانوادگی ایجاد خواهد کرد.
در قانون مدنی تعریفی از حضانت ارائه نشده، اما به موضوع نگهداری و تربیت اطفال پرداخته‌شده است. به این موضوع در مواد 1168 تا 1179 قانون مدنی و مواد 40 تا 47 فصل پنجم قانون جدید حمایت از خانواده پرداخته‌شده است.
علاوه بر این در بندهای 43 و 46 منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران (1383)، سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در مورد حق ملاقات با فرزند در صورت انقضا یا اسقاط دوران حضانت، حق و مسئولیت حضانت فرزند، لزوم برخورداری از حمایت مالی پدر و مسئولیت والدین در مورد ممانعت از بهره‌مندی فرزندان از ملاقات با آنان را پیش‌بینی کرده است.
در قوانین جدید، حضانت فرزند دختر و پسر تا سن هفت سالگی به عهده‌ی مادر است. پس از سن هفت‌سالگی که حضانت به عهده پدر است، با صلاحدید دادگاه برای رعایت مصلحت طفل ممکن است دادگاه پس از آن نیز فرزند را به پدر واگذار ننماید.
البته دختر و پسر در صورت رسیدن به سن 18 سالگی از حضانت خارج‌شده و شخصا تصمیم می‌گیرند که در نزد کدام‌یک از والدین خود یا حتی شخص ثالثی از بستگان خود زندگی نمایند.
والدین وظیفه‌دارند تا زمانی که توانایی دارند و زنده هستند از فرزند خود نگهداری کرده و آن را تربیت کنند. این حق والدین است که از کودک خود سرپرستی کرده و حضانت آن را بر عهده بگیرند و قانون جز در موارد استثنائی نمی‌تواند آنان را از این حق محروم کند.
مصلحت کودک بسیار مهم است به همین دلیل در مسئله حضانت ابتدا مصلحت او در نظر گرفته می‌شود. بعد از مصلحت کودک به‌حق پدر و مادر برای نگهداری از فرزندشان رسیدگی می‌شود. در صورتی که مصلحت طفل ایجاب کند که او پیش هیچ‌یک از پدر و مادرش نباشد، دادگاه حضانت او را به شخص ثالثی می‌سپارد.