تصادف سرباز

[dadkhah]

سلام و تشکر از جناب کامیاب با توجه به اصول حاکم بر حقوق اسلام، روایات وارده، نظریات فقها، حقوقدانان، فتاوی مجتهدین، مراجع عظام و مقررات حاکم بر حقوق موضوعۀ ایران، این نکته حائز اهمیت است که جنایتهایی که بر کسی وارد میشود، میتواند خساراتهای مادی اعم از خسارتهای جانی و مالی به دنبال داشته باشد که شارع مقدس جبران تمامی خسارتهای جانی را در مقررات مربوط به دیه، مدنظر قرارداده است. علاوه بر آن، زیانهای مالی بر اساس قواعد اتلاف و تسبیب قابل مطالبه است. به عنوان مثال، شخصی که صدمه ای به وی وارد میشود، باید هزینه هایی جهت دارو و درمان پزشکی و غیره صرف نماید. همچنین، شخص مزبور ممکن است بر اثر صدمه های وارده مدتی از کسب و کار خود محروم و نیز متحمل زیانهایی شود که آن هم جزء خسارتهای مصدوم به صورت معین و در بعضی موارد تحت عنوان ارش بیان شده است و مطالبۀ جبران هرگونه خسارت دیگری تحت عنوان هزینه های معالجه و درمان سلامتی ،صدمه های وارده را رفع نموده است. به بیان دیگر، قانونگذار جبران تمامی خسارتهای وارده از باب صدمه را معین نموده است و این تصریح مانع از جبران سایر خسارتها و زیانهای ناشی از بازماندگی کسب و کار و از دست دادن منافع ممکن الحصول نمیباشد
بر اساس نظریه ای که جبران هرگونه خسارتی را مازاد بر دیه غیرمشروع میداند، میتوان به موردی حمل نمود که مطالبه دیه پرداخت شده بابت هزینه درمان و معالجه صدمه های وارده بر مجنی علیه کافی باشد و عنوان نمودم که شارع مقدس تمامی ضرر و زیانهای ناشی از صدمه های وارده بابت هزینه درمان و معالجه را مدنظر قرارداده است و همچنین براساس نظریه ای که جبران خسارتهای مازاد بر دیه را مشروع میداند، به موردی حمل نماییم که پرداخت دیه، تکافوی خسارتهای ناشی از صدمات وارده جهت درمان و معالجه را ننماید.
با توجه به نتیجه بحث چنانچه براثر جنایت عمدی یا غیرعمدی آسیبی به کسی وارد که موجب دیه شود در صورتی که دیه تعیین شده از طرف شارع تکافوی هزینه های واردشده را بنماید ، و خسارتهای دیگری به مجنی علیه وارد نشده باشد جانی صرفا ملزم به پرداخت دیه میباشد و علاوه بر پرداخت دیه مذکور مسؤولیتی ندارد و چنانچه بر اثر صدمات وارده به مجنی علیه، دیه تعیین شده جبران هزینه های انجام شده را نکند جانی مکلف به پرداخت کلیه هزینه ها خواهد بود و چنانچه علاوه بر پرداخت دیه به مجنی علیه خسارتهای مالی دیگری مانند خسارتهای ناشی از بیکاری، بازماندگی از کسب و کار و ضررهای کاهش دارایی مثبت و افزایش دارایی منفی و تفویت منافع ممکن الحصول وارد شود به دلایل قاعده الضرر وقاعده تسبیب و قاعده الحرج، همچنین آیه شریفه«اذا حکمتم بین الناس ان تحکموا بالعدل» و مبنای عقلا مبنی بر قبح ظلم و آراء و نظریات فقها، جانی مکلف به پرداخت خسارت مالی میباشد. بنابراین خسارت مازاد بر دیه قابل مطالبه است. البته توجه به دو نکته نیز لازم و ضروری است. اول آنکه میزان خسارات مازاد بر دیه باید اثبات شود، دوم آنکه دادگاه مکلف است در صورت اثبات میزان خسارات مازاد بر دیه بنابر تقاضای مدعی خصوصی حکم خسارات مازاد بر دیه را صادرکند. در مواردی هم که دادگاه عمومی کیفری در این خصوص حکمی صادر نکند خواهان میتواند برای مطالبه خسارات مازاد بر دیه با تسلیم دادخواست به دادگاه حقوقی مراجعه کند و ادعای اعتبار امر مختومه به واسطه رسیدگی آن دعوا در دادگاه کیفری صحیح نیست چراکه در دادگاه کیفری صرفا برای مطالبه دیه حکم صادرشده است نه برای مازاد برآن.